تعریف آربیتراژ
آربیتراژ خرید و فروش یک دارایی به دلیل تفاوت قیمتی آن بین بازارهای مختلف است. و هدف از آن کسب سود بدون ریسک است. در حقیقت معامله گر با بهره بردن از تفاوت قیمت یک ابزار مالی، سهم، ارز و کالا در بازارهای مختلف کسب سود می کند.
آربیتراژ به دلیل غیر کارا بودن بازارها اتفاق می افتد. بنابراین اگر همه بازارها کارا باشند این اتفاق نمی افتد.
باید توجه داشت که آربیتراژ یک کار کاملا قانونی است. اتفاقا معامله گران با استفاده از فرصت های آربیتراژی منجر به تعادل بین بازارها، نقدشوندگی و کارایی بازارها می شوند.
بررسی با مثال
به عنوان نمونه شما فکر کنید که قیمت سکه در بازار نقدی 10 میلیون تومان معامله می شود. در همان لحظه گواهی سپرده سکه طلای یکروزه در بورس کالا 10.5 میلیون تومان معامله می شود.
معامله گران می توانند از این اختلاف قیمتی بازار نقدی و بورس کالا استفاده کنند. و با خرید سکه از بازار نقدی و سپردن آن به خزانه بانک ها و دریافت گواهی سپرده سکه طلا و فروش آن در بورس کالا 500 هزار تومان سود بدون ریسک آربیتراژی کسب کنند.
از نمونه های رایج دیگر که به عنوان آربیتراژ مثلثی شناخته می شود معمولا معامله گران در دنیا از تبدیل ارزهای مختلف (که شامل رمزارزها هم می شود) با نرخ های متفاوت کسب سود می کنند.
یعنی معامله گر یک ارز را در یک بانک به ارز دیگر تبدیل می کند و سپس ارز جدید را در بانک دوم به ارز دیگری تبدیل می کند.
در نهایت مجددا ارز دوم را در بانک سوم به همان ارز اولیه تبدیل می کند.
مثلا شما سه بانک زیر با نرخ تبدیل زیر را در نظر بگیرید:
– بانک A: تبدیل دلار به یورو با نرخ 0.89
– بانک B: تبدیل یورو به پوند انگلیس با نرخ 1.27
– بانک C: تبدیل پوند انگلیس به دلار با نرخ 1.43
اگر یک معامله گر 2 میلیون دلار داشته باشد ابتدا در بانک A آن را به 1,788,000 یورو تبدیل می کند. سپس در بانک B، یورو ها را به 1,401,254 پوند تبدیل می کند و در نهایت پوندها را در بانک C به 2,006,596 دلار تبدیل می کند. در اینجا 6,596 دلار سود بدون ریسک و از طریق فرصت آربیتراژی در تبدیل نرخ ارزها استفاده کرده است.
